หน่วยการเรียนที่ 2

สรุปสาระสำคัญ

หน่วยที่ 2

     โครงการ/ โครงงานการสืบค้น รวบรวม และจัดทำแหล่งเรียนรู้เพื่อใช้ในการจัดการเรียนรู้               

วิทยากร: อ.ดร. เจนศึก โพธิศาสตร์

                                                                                                      วันที่  17 เมษายน 2557                                                                                          จัดทำโดย นางสาวณัฏฐนิช เรืองโอชา                                                

 กิจกรรมที่ 1 การเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project based learning) หมายถึงอะไร 

***  คำตอบ การจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐาน(Project Based Learning) คือ การจัดการเรียนการสอนโดยเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง โดยมีวัตถุประสงค์ให้ผู้เรียนพัฒนาศักยภาพตนเองได้อย่างเต็มที่ โดยอาศัยความร่วมมือในการศึกษา ค้นคว้า หาคำตอบ ตลอดจนแก้ปัญหา ตอลดจนนำความรู้ที่ได้รับมาแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างผู้เรียนด้วยกัน โดยมีครูเป็นผู้ชี้นำ ทั้งนี้ลักษณะชิ้นงานที่นักเรียนได้ทำขึ้น อาจอยู่ในรูปของโครงงาน หรือ โครงงานวิทยาศาสตร์ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมกับสิ่งที่ผู้เรียนจะศึกษา

เทคนิคการสอนแบบการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project Based Learning)

Site From: มหาวิทยาลัยศรีปทุม.การจัดรูปแบบการเรียนการสอนแบบโครงการ Project – Based Learning .2554. [Cited 16 เม.ย. 57 ] Available From: http://www.lic.chula.ac.th/web/mediaflash/Project%20based/content_spu/swf/content9.html

ความแตกต่างระหว่างโครงการ/ โครงงาน/ ผลงาน

โครงการ หมายถึง กระบวนการทำงานที่ประกอบไปด้วยกิจกรรมหลายๆกิจกรรม ซึ่งมีการทำโครงการเป็นไปตามลำดับ โดยการทำงานจะต้องเป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ ผลผลิต คือชิ้นงาน เช่นการผลิตสินค้า หรือ ทำงานบริการ

โครงงาน หมายถึงงานวิจัยเล็กๆ จำนวนคนที่ทำกลุ่มเล็ก เป็นการแก้ปัญหาหรือข้อสงสัย หาคำตอบโดยใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หากเนื้อหาหรือข้อสงสัยเป็นไปตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ใด ผลผลิตคือรายงาน  ผลงาน 

จะเรียกว่าโครงงานในกลุ่มสาระนั้นๆ เช่น โครงงานวิทยาศาตร์ โครงงานคอมพิวเตอร์ ฯลฯ สามารถแบ่งประเภท คือ
1. โครงงานประเภทสำรวจและรวบรวมข้อมูล
2. โครงงานประเภททดลอง
3. โครงงานประเภทสิ่งประดิษฐ์
4.โครงงานประเภททฤษฎี 

ผลงาน หมายถึง ผลงานของการปฏิบัติงานที่ผู้ปฏิบัติได้ทำเสร็จสิ้น

กิจกรรมที่2 องค์ประกอบของโครงการและโครงการ

1. องค์ประกอบของโครงการ

องค์ประกอบพื้นฐานในโครงการแต่ละโครงการมีดังนี้

1.  ชื่อโครงการ  เป็นการระบุเพื่อให้ทราบถึงแนวทางปฏิบัติและการคาดหวังผลตอบแทนที่สืบเนื่องจากการปฏิบัติโครงการตลอดจนทิศทางของการดำเนินโครงการนั้น

2. หลักการและเหตุผล  เป็นการระบุถึงสภาพปัญหาและความจำเป็นในการจัดทำโครงการขึ้นมาเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว

3.  วัตถุประสงค์โครงการ  เป็นการแสดงให้เห็นถึงสิ่งหรือผลงานที่เป็นจุดหมายปลายทางที่ต้องการจะให้เกิดขึ้นจาการปฏิบัติงานนั้น  การกำหนดวัตถุประสงค์ที่ดีจะเป็นการช่วยให้การกำหนดขั้นตอนสำหรับปฏิบัติเป็นอย่างรัดกุม  การกำหนดวัตถุประสงค์ที่ดีควรประกอบด้วยองค์ประกอบที่เรียกว่า “SMART”

1.   S = Sensible (เป็นไปได้) วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีความเป็นไปได้

2.    M = Measurable (วัดได้) วัตถุประสงค์ที่ดีจะต้องสามารถวัดและประเมินผลได้

3.   A = Attainable (ระบุสิ่งที่ต้องการ) วัตถุประสงค์ที่ดีจะต้องระบุสิ่งที่ต้องการ

ดำเนินงานอย่างชัดเจนและเฉพาะเจาะจงมากที่สุด

4.   R = Reasonable (เป็นเหตุเป็นผล) วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีความเป็นเหตุเป็น ผลในการ
     ปฏิบัติงาน

5.   T = Time (เวลา) วัตถุประสงค์ที่ดีต้องมีขอบเขตของเวลาที่แน่นอนในการ

ปฏิบัติงาน

4.  กลุ่มเป้าหมาย  ระบุกลุ่มเป้าหมายและจำนวนให้ชัดเจน ใครคือผู้ที่จะได้รับผลดีจากโครงการนี้ จำนวนผู้ที่ได้ รับผลดีจากโครงการนี้

5.  สถานที่ดำเนินการ ระบุสถานที่ดำเนินการโครงการระบุพื้นที่ โดยระบุหมู่บ้าน ตำบล อำเภอ จังหวัด

6.  ระยะเวลาดำเนินการโครงการ  เป็นการกำหนดช่วงเวลาการปฏิบัติโครงการตั้งแต่ระยะเริ่มต้นปฏิบัติโครงการจนถึงการสิ้นสุดโครงการนั้น

7.  วิธีดำเนินการ ควรแสดงถึงกิจกรรมและกระบวนการปฏิบัติงานที่สอดรับกับวัตถุประสงค์

แสดงรายละเอียดกิจกรรมเพียงพอ  และมีกำหนดระยะเวลาของแต่ละกิจกรรมที่สมเหตุสมผล  และควรมีกิจกรรมต่อเนื่อง  หากเป็นโครงการที่มีการฝึกอบรม  ดูงาน  จะต้องมีกิจกรรมต่อเนื่องที่จะส่งผลต่อการคุ้มครอง  การส่งเสริม  และการสนับสนุนผู้สูงอายุและมีกำหนดการการฝึกอบรม  หัวข้อที่จะฝึกอบรม

การเขียนวิธีดำเนินการ ให้แจกแจงดังนี้

-  ขั้นเตรียมการ

-  ขั้นดำเนินงาน

-  กิจกรรมที่จะดำเนินงานตามโครงการ

8.  งบประมาณ งบประมาณหรือค่าใช้จ่ายของโครงการนับเป็นทรัพยากรที่สำคัญต่อการปฏิบัติโครงการ  โดยทั่วไปมีองค์ประกอบ  ดังนี้

1. ยอดรวมค่าใช้จ่ายทั้งโครงการ

2.  ค่าใช้จ่ายของแต่ละกิจกรรมหรือแต่ละช่วงเวลาพร้อมทั้งรายละเอียดค่าใช้จ่าย

9.   การประเมินโครงการ   เป็นกระบวนการในการเก็บรวบรวมและวิเคราะห์ข้อมูลของการดำเนินโครงการและพิจารณาบ่งชี้ให้ทราบถึงจุดเด่นหรือจุดด้อยของโครงการนั้น

10.  ผลที่คาดว่าจะได้รับ  เป็นผลที่เกิดขึ้นจากการที่โครงการบรรลุวัตถุประสงค์  ผลที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติโครงการ  สามารถแสดงให้เห็นผลที่เป็นประโยชน์ทางตรง ทางอ้อม

ตัวอย่างโครงการ

2. องค์ประกอบของโครงงาน

องค์ประกอบพื้นฐานในโครงการแต่ละโครงการมีองค์ประกอบดังนี้
1.ชื่อแผนงาน เป็นการกำหนดชื่อให้ครอบคลุมโครงการเดียวหรือหลายโครงการที่มีลักษณะงานไปในทิศทางเดียวกันเพื่อแก้ไขปัญหาหรือสนองวัตถุประสงค์หลักที่กำหนดไว้
2.ชื่อโครงการ ให้ระบุชื่อโครงการตามความเหมาะสม มีความหมายชัดเจนและเรียกเหมือนเดิมทุกครั้งจนกว่าโครงการจะแล้วเสร็จ
3.หลักการและเหตุผล ใช้ชี้แจงรายละเอียดของปัญหาและความจำเป็นที่เกิดขึ้นที่จะต้องแก้ไข ตลอดจนชี้แจงถึงผลประโยชน์ที่จะได้รับจากการดำเนินงานตามโครงการและหากเป็นโครงการที่จะดำเนินการตามนโยบาย หรือสอดคล้องกับแผนจังหวัดหรือแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ หรือแผนอื่น ๆ ก็ควรชี้แจงด้วย ทั้งนี้ผู้เขียนโครงการ
บางท่านอาจจะเพิ่มเติมข้อความว่าถ้าไม่ทำโครงการดังกล่าวผลเสียหายโดยตรง หรือผลเสียหายในระยะยาวจะเป็นอย่างไร เพื่อให้ผู้อนุมัติโครงการได้เห็นประโยชน์ของโครงกากว้างขวางขึ้น
4.วัตถุประสงค์ เป็นการบอกให้ทราบว่า การดำเนินงานตามโครงการนั้นมีความต้องการให้อะไรเกิดขึ้นวัตถุประสงค์ที่ควรจะระบุไว้ควรเป็นวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน ปฏิบัติได้และวัดและประเมินผลได้ ในระยะหลัง ๆ นี้นักเขียนโครงการที่มีผู้นิยมชมชอบมักจะเขียนวัตถุประสงค์เป็นวัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม คือเขียนให้เป็นรูปธรรมมากกว่าเขียนเป็นนามธรรม  การทำโครงการหนึ่ง ๆ อาจจะมีวัตถุประสงคมากกว่า 1 ข้อได้ แต่ทั้งนี้การเขียนวัตถุประสงค์ไว้มาก ๆ อาจจะทำให้ผู้ปฏิบัติมองไม่ชัดเจน และอาจจะดำเนินการให้บรรลุวัตถุประสงค์ไม่ได้ ดังนั้นจึงนิยมเขียนวัตถุประสงค์ที่ชัดเจน-ปฏิบัติได้-วัดได้ เพียง 1-3 ข้อ
5.เป้าหมาย ให้ระบุว่าจะดำเนินการสิ่งใด โดยพยายามแสดงให้ปรากฏเป็นรูปตัวเลขหรือจำนวนที่จะทำได้ภายในระยะเวลาทกำหนด การระบุเป้าหมาย ระบุเป็นประเภทลักษณะและปริมาณ ให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์และความสามารถในการทำงานของผู้รับผิดชอบโครงการ

Site Form: องค์ประกอบของโครงงาน. [Cited 16 เม.ย. 57] Available From:

http://www.thaigoodview.com/library/contest2553/type2/thai04/06/page55.html

ตัวอย่าง โครงงาน